"النینیو" پدیدهای در هواشناسی و یک ناهنجاری در میانگین دمای هوا نسبت به میانگین سالهای پیش است. این پدیده هر چند سال یکبار رخ میدهد و موجب تغییر وضعیت آب و هوا میشود. "النینیو" در سواحل غربی آمریکای جنوبی و جنوب شرقی آسیا رخ میدهد، اما پیامدهای آن جهانی است و اغلب به صورت فجایع طبیعی نمایان میشود.
به طور معمول آب گرم سطح اقیانوس از آمریکای جنوبی به سمت غرب حرکت میکند. در مقابل آب سرد عمق اقیانوس به سوی سواحل آمریکای جنوبی جریان مییابد. در سالهای رخداد النینیو این جریانها متوقف یا گاه برعکس میشوند. به این ترتیب آب سطح اقیانوس در سواحل استرالیا و اندونزی چند درجه سردتر و در آمریکای جنوبی چند درجه گرمتر میشود. آخرین النینیو در سال ۲۰۰۹ رخ داد و یک سال طول کشید.
"النینیو" چه پیامدی دارد؟
در سواحل آمریکای جنوبی گرم شدن آب موجب مرگ مرجانها، پلانکتونها و جلبکها میشود. در نتیجه ماهیها به دلیل کمبود مواد غذایی مهاجرت میکنند. با مهاجرت ماهیها پرندگان دریایی و خزندگان اغلب به صورت جمعی از گرسنگی تلف میشوند و زندگی ماهیگیری این منطقه به شدت آسیب میبیند.
گرمشدن آب موجب تشکیل مناطق کم فشار در اتمسفر مناطق کویری جنوب میشود که میتواند بارشهای سیلآسا، رانش زمین، جاری شدن سیل و طوفان را به همراه آورد.
در مناطق غرب آسیا در اندونزی و شمال استرالیا شرایط برعکس میشود: کاهش بارندگی، از بینرفتن محصولات و آتشگرفتن جنگلها. بارانهای موسمی که اغلب در زمان مناسب آغاز میشوند هم در سالهای النینیو به تعویق میافتند و یا اصلأ رخ نمیدهند.
"النینیو" چگونه تشکیل میشود؟
پژوهشگران تا به امروز پاسخ این پرسش را نمیدانند. بسیاری از شواهد حاکی از آن است که این پدیده نه توسط انسان بلکه از مدتها پیش به صورت طبیعی رخ میدهد. البته گازهای گلخانهای النینیو را تقویت میکنند، در نتیجه آنها بیشتر و پرقدرتتر میشوند. پیامدهای النینیو در فاصله ماه اکتبر تا دسامبر خود را نشان میدهند.
پژوهشگران سازمان جهانی هواشناسی نگران هستند که دمای آب سطح جنوب شرقی اقیانوس آرام دو درجه بیشتر از حد میانگین گرم شود. آنها میگویند النینیوی سال ۲۰۱۵ در حال شدیدتر شدن است.
"النینیو" چه معنایی دارد و آیا میتواند پایدار باشد؟
تغییرات ناشی از النینیو به طور معمول حدود کریسمس به اوج خود میرسد. ماهیگیران کشور پرو که به دلیل کمبود ماهی به شدت از این پدیده آسیب میبینند آن را "النینیو" میخوانند که در زبان اسپانیولی به معنای "پسر بچه" است.
پژوهشگران مرکز اقیانوسشناسی شمال آلمان چند مدل آب و هوایی محاسبه کردند که در آنها استثناءها میتوانند به قاعده تبدیل شوند. تا سال ۲۱۰۰ میلادی جریانهای معمولی هوا میتوانند به دلیل گرمتر شدن زمین به طور کلی کاهش پیدا کنند و به سمت شرق حرکت کنند.
این تغییر میتواند موجب یک النینیو پایدار شود که به گفته پژوهشگران اثر آن در این صورت ضعیف خواهد بود. اما امکان زیرنظر گرفتن چنین پدیدهی پایداری در عمل وجود ندارد. اطلاعات جمعآوری شده در فاصله سالهای ۱۹۷۹ تا ۲۰۱۲ میلادی هم نشان میدهند که گردشهای هوا که پدیده النینیو را تقویت میکنند، بیشتر شدهاند. ثبت دامنه
|